Γιούνκερ, ο φίλος του Προέδρου, που «καίει» την Κύπρο

Για χρόνια η ατάκα προς την Κυπριακή κοινή γνώμη ήταν πως, «ο Ν. Αναστασιάδης έχει σπουδαίους φίλους στην ΕΕ που στηρίζουν την Κύπρο, όπως τον κ. Γιούνκερ, Πρόεδρο της Κομισιόν». Ως ευρωβουλευτής (σχεδόν τρία χρόνια) έχοντας προσωπική αντίληψη της κατάστασης, με νηφάλιο τρόπο αναδεικνύαμε τις κατά καιρούς παρασπονδίες του Γιούνκερ. Στην Κύπρο οι έπαινοι προς τον «Γιούνκερ, τον υποστηριχτή της Κύπρου» από διάφορους στο Προεδρικό μέχρι κομματικούς στις Βρυξέλλες, αυξάνονταν ακατάσχετα. Ωστόσο, για τα δύο πιο κάτω γεγονότα, επικρατεί αλαλία.

Στις 9 Μαρτίου 2017, ο Ν. Αναστασιάδης συναντήθηκε με τον «φίλο» του, εξηγώντας το παράλογο αίτημα των Τούρκων για τις 4 βασικές ελευθερίες στην Κύπρο μέσω μιας «λύσης-διάλυσης». Μετά την συνάντηση, ο Κυβ. Εκπρόσωπος αναφέρθηκε σε «ταύτιση απόψεων των δύο για το θέμα των τεσσάρων ελευθεριών» και ότι «ο κ. Γιούνκερ συμφώνησε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι το απαράδεκτο αίτημα της Τουρκίας για τις 4 ελευθερίες δεν γίνεται αποδεκτό σε καμία περίπτωση». Στην Κύπρο, αναμεταδόθηκε πρώτη είδηση η πλήρης στήριξη από τον Πρόεδρο της Κομισιόν… Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η Κομισιόν ουδέποτε υιοθέτησε τις θέσεις του Ν. Αναστασιάδη και επιπλέον, προέβηκε σε διάβημα διαμαρτυρίας για παραπλανητική παρουσίαση των διαμειφθέντων. Η διαμαρτυρία-διάψευση αποσιωπήθηκε από το Προεδρικό και το χειρότερο, διάφοροι (από Λευκωσία μέχρι Βρυξέλλες) συνέχισαν να επαινούν τον «υποστηριχτή και φίλο» Γιούνκερ, αποκρύβοντας την πραγματικότητα.

Στις 11 Ιουνίου 2017, ο δημοσιογράφος Π. Ξανθούλης (Βρυξέλλες) αποκάλυψε έγγραφο με Οδικό Χάρτη για την Τουρκία και όσα αφορούν την Κύπρο, που ο Γιούνκερ παρέδωσε «δώρο» στον Ερντογάν και εκ των υστέρων παραδέχτηκε. Η παρασπονδία Γιούνκερ προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από αρκετά Κράτη-Μέλη, ανάμεσά τους Γαλλία και Ιταλία. Καθώς αυτά συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες, ο Πρόεδρος και ο περίγυρός του τηρούν σιωπή. Προφανώς, δεν συμφέρει να ομολογήσουν ότι ο «φίλος και υποστηριχτής», τελικά περιφρονεί τον Ν. Αναστασιάδη και παρακάμπτει την Κύπρο.

Στο έγγραφο Γιούνκερ περιέχονται δεσμεύσεις εκ μέρους της ΕΕ, οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων της Κομισιόν και περιφρονούν την Κύπρο. Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει ως «δώρα»:

(α) έναρξη διαπραγματεύσεων για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Τουρκίας-ΕΕ στο τέλος του έτους, χωρίς να υπάρξει εκ των προτέρων ενημέρωση των Κρατών-Μελών και εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης τους

(β) νέα Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας την Άνοιξη του 2018, θέμα που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Προέδρου του Συμβουλίου (Τουσκ) και όχι του Πρόεδρου της Κομισιόν (Γιούνκερ)

(γ) συζήτηση για προώθηση ελευθεροποίησης της βίζας των Τούρκων υπηκόων, χωρίς να εκπληρωθούν κριτήρια που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία

(δ) παράκαμψη παγωμένων ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας (π.χ. θέματα ενέργειας και συγκοινωνιών) που παγώθηκαν από προηγούμενες Κυπριακές Κυβερνήσεις και βρήκε κληρονομιά η Κυβέρνηση Αναστασιάδη.

Ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κομισιόν οφείλει να λειτουργεί ως θεματοφύλακας των Συνθηκών της ΕΕ, αλλά με το έγγραφο δεσμεύσεων ο Γιούνκερ παρακάμπτει το Συμβούλιο που αποτελεί το αρμόδιο όργανο. Τις προάλλες ο κ. Γιούνκερ δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο προασπιστής της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, αλλά την ίδια στιγμή προσφέρει “δώρα” στην Τουρκία, η οποία απειλεί Ευρωπαίους πολίτες και παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, Κράτους-Μέλους της ΕΕ. Με δύο γραπτές παρεμβάσεις μου, απευθύνθηκα στον κ. Γιούνκερ και εξ ονόματος των «Ευρωπαίων πολιτών που εκπροσωπώ ως ευρωβουλευτής», ζήτησα «να εξηγήσει τους λόγους της συμπεριφοράς του». Πάντως, η στάση των Κυπρίων αξιωματούχων, περιλαμβανομένου του Κυπρίου Επιτρόπου στις Βρυξέλλες, λογικό είναι να τους καθιστά αρεστούς στον Γιούνκερ, αλλά όχι ωφέλιμους στην Κύπρο.

Ο Κώστας Μαυρίδης είναι Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ (S&D). Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Rutgers των ΗΠΑ και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο θέμα. Συνέχισε με Διδακτορικό δίπλωμα στα Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Houston των ΗΠΑ.

- costas.mavrides@europarl.europa.eu.