Οι Τουρκοκύπριοι στους θυλάκους την περίοδο 1964-1974

ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ Τ/Κ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ όπως ο εκτοπισμός πληθυσμού, η αποκοπή από την παραγωγική διαδικασία, καθώς και η στρατιωτικοποίηση της κοινωνικής δομής εξετάστηκαν και αναλύθηκαν με κάθε λεπτομέρεια, στην πρώτη από σειρά εξαιρετικά επίκαιρων διαλέξεων για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, που οργανώνει το Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Ο υπεύθυνος για τις διαλέξεις αυτές, ο Δρ Νίκος Μούδουρος (Τουρκικές και Μεσανατολικές Σπουδές), επισήμανε πως στόχος τους είναι η διερεύνηση και η μελέτη της εξέλιξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ιδιαίτερα από το 1974 ώς και σήμερα. Η εμφάνιση και εξέλιξη των πολιτικών κομμάτων και των προγραμμάτων τους, τα διαφορετικά ιδεολογικά ρεύματα που επικράτησαν και οι αλλαγές που τα συνόδευσαν, ο μετασχηματισμός της οικονομικής δομής και η αντιπαράθεση που προκλήθηκε, καθώς και οι συνέπειες της πολιτικής του εποικισμού που εφάρμοσε το τουρκικό κράτος, είναι από τα κύρια σημεία των διαλέξεων αυτών.

«Η στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας το 1974 προκάλεσε σοβαρές ανακατατάξεις τόσο στο σύνολο του κοινωνικού και πολιτικού ιστού της Κύπρου, όσο και στην κοινωνική δομή, στην πολιτική οργάνωση, αλλά και στη συλλογική ταυτότητα της τουρκοκυπριακής κοινότητας», υπέδειξε.

Η διπλή διάσταση

Ο ομιλητής, στην πρώτη από τις διαλέξεις του, εστίασε στη διπλή διάσταση του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης στην κυπριακή περίπτωση, επισημαίνοντας πως οι θύλακοι της περιόδου 1964-1974 στην Κύπρο ήταν το αποτέλεσμα της βίας ανάμεσα στις δύο κοινότητες και της κατάρρευσης του δικοινοτικού χαρακτήρα της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Υποτίθεται πως αυτή η κατάσταση θα ήταν προσωρινή», υπενθύμισε.

Ο Δρ Μούδουρος αναφέρθηκε στις τρεις πτυχές του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, που είναι η μαζική προσφυγοποίηση των Τ/κ, ο αποκλεισμός των θυλάκων και η εσωτερική στρατιωτική δομή. Μίλησε για τα οικονομικά προβλήματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας την περίοδο των θυλάκων, υποδεικνύοντας πως δεν ήταν μόνο η δομή της παραγωγής, αλλά η σχεδόν ολοκληρωτική απουσία παραγωγικών δραστηριοτήτων καθώς, «σύμφωνα με το ιδεολογικό πρόγραμμα της εθνικιστικής ηγεσίας των Τ/κ, η συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων και η κοινή τους δραστηριότητα αποτελούσαν εμπόδιο στην υλοποίηση μιας χωριστής οικοδόμησης και της Διχοτόμησης (Taksim)».

Αυτό όμως προκάλεσε τη συνολική αποκοπή της τουρκοκυπριακής κοινότητας από την παραγωγή και την πλήρη εξάρτησή της από την Τουρκία, με αποτέλεσμα «η ηγεσία των Τ/κ να κινείται με ακόμα περισσότερο αυταρχισμό και με τη δημιουργία δικτύου πελατειακών σχέσεων».

Στοιχεία φτωχοποίησης

Ο ομιλητής έδωσε στοιχεία σχετικά με τη φτωχοποίηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ενώ επισήμανε πως «τα μεγάλα κύματα προσφυγοποίησης αποδείχτηκαν ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα, που δημιουργούσαν παράλληλα κοινωνικές και πολιτικές διαφοροποιήσεις».

Εξέφρασε την άποψη πως το οικονομικό εμπάργκο που επέβαλε η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας ουσιαστικά εμπόδισε το κτίσιμο προσφυγικών οικισμών και υποστατικών, που θα μπορούσαν να προστατεύσουν στοιχειωδώς τους πρόσφυγες. Αναφέρθηκε στα προβλήματα των αγροτών, των δημοσίων υπαλλήλων και των μαθητών και φοιτητών, ενώ εστίασε στην εμφάνιση μιας νέας «εντόπιας» ταυτότητας, που ενίσχυε τα τοπικά χαρακτηριστικά της τουρκοκυπριακής συλλογικής συνείδησης.

Τέλος αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ομιλίας του στα Κόκκινα και στους αριστερούς φοιτητές, που σταδιακά ριζοσπαστικοποίησαν τις αντιδράσεις τους εναντίον της ιδέας του πολέμου. «Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο βασικός πυρήνας των Τ/κ φοιτητών που βρέθηκαν στον θύλακο των Κόκκινων, με την επιστροφή τους στην Τουρκία εντάχθηκαν αμέσως στο ισχυροποιημένο τότε αριστερό κίνημα της χώρας», κατέληξε.

***Οι διαλέξεις του Δρος Μούδουρου (επτά συνολικά), διεξάγονται κάθε Πέμπτη στις 17:30-20:30 στην αίθουσα Μ106 του κτηρίου Millennium (πρώτος όροφος), του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στη Μακεδονίτισσα.

http://www.sigmalive.com/simerini/politics/404836/oi-tourkokyprioi-stous-thylakous-tin-periodo-19641974