Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Κύπρος

Ο εκλιπών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης (1918-2017) πρωταγωνίστησε στον πολιτικό βίο και την κοινοβουλευτική ιστορία της Ελλάδας στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Με την Κύπρο είχε παλαιούς οικογενειακούς δεσμούς. Ο θείος του, Αριστομένης Κ. Μητσοτάκης, αδελφός του πατέρα του, Κυριάκου, για σειρά ετών βουλευτής, και υπουργός στην κυβέρνηση Αλ. Παπαναστασίου, κατέφυγε εδώ το 1938, ύστερα από το αποτυχημένο αντιδικτατορικό κίνημα των Χανίων του οποίου ηγήθηκε, και αφού έζησε για πέντε χρόνια στην Πάφο, απεβίωσε το 1943 στη Λευκωσία. Τα οστά του μεταφέρθηκαν το 1966 στην Ελλάδα, με φροντίδα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, τότε υπουργού Συντονισμού.

Η πρώτη επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη στην Κύπρο μετά την τουρκική εισβολή έγινε το 1977, όταν παρευρέθηκε, ως απλός πολιτευτής, στην κηδεία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, λίγες βδομάδες πριν ιδρύσει το «Κόμμα των Νεοφιλελευθέρων», με το οποίο επέστρεψε στη Βουλή στις εκλογές του Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Σε αντίθεση με την επίσκεψη του 1977, η οποία πέρασε απαρατήρητη, η επόμενη αποτελεί την πιο επεισοδιακή επίσημη επίσκεψη στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Γεώργιου Ράλλη, έφτασε στο Αεροδρόμιο Λάρνακας στις 31 Ιουλίου 1981 για εξαήμερη επίσημη επίσκεψη. Ήταν ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας που επισκεπτόταν την Κυπριακή Δημοκρατία. Ατυχώς, η επίσκεψή του συνέπεσε με την κορύφωση του οξύτατου προεκλογικού αγώνα στην Ελλάδα, που έληξε με την θριαμβευτική επικράτηση του ΠΑΣΟΚ, τον Οκτώβριο του 1981, ενώ στην Κύπρο, όπου είχαν προηγηθεί βουλευτικές εκλογές τον Μάιο, το λεγόμενο «εσωτερικό μέτωπο» δοκιμαζόταν από οξύτατες πολιτικές αντιπαραθέσεις όλων των κομμάτων εναντίον όλων (και του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Α΄ συμπεριλαμβανομένου), και από χαοτική διάσταση απόψεων για τις συνομιλίες για τη λύση του Κυπριακού. (Τις ίδιες μέρες οι Τ/Κ είχαν καταθέσει χάρτη και συνταγματικές προτάσεις). Τον Κ. Μητσοτάκη υποδέχθηκε στο Αεροδρόμιο ο ομόλογός του, Νίκος Ρολάνδης. Τη συνέχεια την περιγράφει ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στη Λευκωσία, Χρήστος Γ. Ζαχαράκις στο βιβλίο του «Άκρως απόρρητο ειδικού χειρισμού» (Αθήνα: Λιβάνης 2008):

«Μόλις και πρόλαβε να χαιρετίσει [ο Κ. Μητσοτάκης] τον Ρολάνδη στα πόδια της σκάλας και να μπει μαζί μας στο αυτοκίνητο που περικυκλώθηκε αμέσως από τους διαδηλωτές. Οι οποίοι, έξαλλοι, ύβριζαν, απειλούσαν, χτυπούσαν το καπό και τα τζάμια και πετούσαν αβγά και ντομάτες. Μετά κόπου συγκράτησα τον πιστό σωματοφύλακα του ΥΠΕΞ Μανούσο Γρυλλάκη να μην πυροβολήσει κατά του πλήθους, πράγμα που, ο μη γένοιτο, θα είχε τραγικές συνέπειες. Ο Ρολάνδης ήταν κάτωχρος και μούσκεμα στον ιδρώτα και μόνο στην είσοδο του «Χίλτον» κατόρθωσε, πελιδνός, να ψελλίσει: «Είδες τι έκαναν τα καθάρματα;»! Ο Μητσοτάκης, όμως, με εντυπωσίασε, και πάλι, με την ολύμπια αταραξία του. Απέφυγε κάθε σχόλιο, χαμογελούσε και, μάλιστα, χαιρετούσε τους φωνασκούντες, σαν να μη συνέβαινε τίποτε και σαν να επρόκειτο για οπαδούς του. Και όταν του είπα ότι θεωρούσα υποχρέωσή μου να θέσω στη διάθεσή του την περαιτέρω παραμονή μου στην πρεσβεία της Λευκωσίας, γύρισε και μου απήντησε γελώντας: “Πάντα υπερβολικός είσαι, βρε Χρήστο!”»

Δεν είναι δυνατόν να παρουσιάσουμε εδώ τα όσα ακολούθησαν τόσο στη Λευκωσία (ειδικά στις σχέσεις ΔΗΚΟ – ΕΔΕΚ, καθώς το δεύτερο κόμμα κατηγορήθηκε ότι υποκίνησε τα επεισόδια) όσο και στην Αθήνα, στο περιθώριο της προεκλογικής «εκστρατείας». Η επίσκεψη πάντως συνεχίστηκε κανονικά, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης επισκέφθηκε όλη την Κύπρο και μάλιστα μίλησε και στο θρησκευτικό μνημόσυνο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στη Μονή Κύκκου. Το επεισόδιο (πρωτοσέλιδο άρθρο του «Φιλελευθέρου» το χαρακτήρισε «Πολιτικό παληοπαιδισμό») θα ξεχνιόταν γρήγορα (ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και δύο κληρικοί) και όσοι γνώρισαν τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη είναι βέβαιοι ότι ο ίδιος θα το θυμόταν με χαμόγελο. Λίγους μήνες αργότερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου θα εκλεγόταν πρωθυπουργός και θα κατέφθανε στην Κύπρο, τον Φεβρουάριο του 1982, ως «Νέος Κίμων στο Κίτιο», όπως γράφει σαρκάζοντας ο Χρήστος Ζαχαράκις…

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Ο Φιλελεύθερος» στις 3 Ιουνίου 2017

Το σκίτσο του Γ. Μαυρογένη (Αύγουστος 1981), από τη “Σατιρική” που εξέδιδε ο ίδιος. Ο ήρωας του Μαυρογένη, Ττόφαλος, προσφέρει στον Κ. Μητσοτάκη, πλην των άλλων δώρων και “τα δώρα των Τζερυνειωτών” (αυγά και ντομάτες).

πηγή: https://papapolyviou.com/2017/06/03/konstantinos-mitsotakis-kai-kipros/