Για την πολιτική ισότητα
Οι αναφορές του Προέδρου Αναστασιάδη ότι, όσα διαπραγματεύτηκε και συμφώνησε μέχρι και τη διάσκεψη στο Κραν Μοντάνα, οδηγούν σε ένα δυσλειτουργικό κρατικό μόρφωμα, έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά της άλλης πλευράς, η οποία προτάσσει ως άμυνα, για τη διατήρηση των κεκτημένων της διαδικασίας, αυθαίρετες ερμηνείες ή/και παρερμηνείες της «πολιτικής ισότητας».
Η πολιτική ισότητα καταγράφηκε, επισήμως, στο Ψήφισμα 716 (1991) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ερμηνεύθηκε από τον τότε Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στην έκθεση S/21183 της 8ης Μαρτίου 1990. Ο ορισμός που δίνεται στην εν λόγω έκθεση έχει ως ακολούθως:
«Ενώ πολιτική ισότητα δεν σημαίνει ίση αριθμητική συμμετοχή σε όλα τα ομοσπονδιακά κυβερνητικά τμήματα και διοίκηση, θα πρέπει να αντανακλάται, μεταξύ άλλων, με διάφορους τρόπους:
. Με την ανάγκη όπως το ομοσπονδιακό Σύνταγμα του κράτους της Κύπρου θα υιοθετείται και θα τροποποιείται με τη συναίνεση και των δύο κοινοτήτων,
. Με την αποτελεσματική συμμετοχή των δύο κοινοτήτων σε όλα τα όργανα και αποφάσεις της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης,
. Με διασφαλίσεις ούτως ώστε να εξασφαλισθεί ότι η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση δεν θα μπορεί να υιοθετεί οποιαδήποτε μέτρα εναντίον των συμφερόντων μιας από τις κοινότητες, και
. Με την ισότητα και τις ταυτόσημες εξουσίες και λειτουργίες των δύο ομόσπονδων πολιτειών.»
Ο ανωτέρω ορισμός επαναβεβαιώθηκε στην έκθεση S/23780 του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, της 3ης Απριλίου 1992 και χρησιμοποιήθηκε από την κ. Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλή σε ομιλία της, κατά την θητεία της ως υπουργός Εξωτερικών, στις 2 Οκτωβρίου 2007, ως απάντηση στις «παρερμηνείες της τουρκικής πλευράς», όπως είχε πει.
Από τον ορισμό, που υιοθετεί ο ίδιος ο ΟΗΕ, συνάγονται πολύ συγκεκριμένα συμπεράσματα:
1. Η αριθμητική ισότητα δεν μπορεί να αποτελεί προαπαιτούμενο για την πολιτική ισότητα.
2. Το δικαίωμα βέτο κατοχυρώνεται ΜΟΝΟ για την τροποποίηση του ομοσπονδιακού Συντάγματος.
3. Απαιτούνται μηχανισμοί ελέγχου, οι οποίοι να εγγυώνται ότι η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση δεν θα λαμβάνει αποφάσεις που να στρέφονται κατά των συμφερόντων μιας εκ των κοινοτήτων.
4. Η «αποτελεσματική συμμετοχή» (effective participation) δεν μπορεί να ερμηνεύεται ως αποφασιστική συμμετοχή (decisive participation), δηλαδή υποχρεωτικά ίση εκπροσώπηση ή δικαίωμα βέτο.
5. Η «αποτελεσματική συμμετοχή» μπορεί να ικανοποιείται με πολλούς τρόπους, όπως είναι η υπερεκπροσώπηση της μικρότερης αριθμητικά κοινότητας (κάτι που η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει αποδεχθεί από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου και χαρακτηρίζει εγγενώς το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας) και οι μηχανισμοί δικαστικής προστασίας (εγχώριοι και ευρωπαϊκοί) σε περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας ή/και αυθαιρεσίας της πλειοψηφίας.
Η ορθότητα των ανωτέρων συμπερασμάτων έγκειται στο γεγονός ότι αυτά διαπνέουν καθολικά όλα τα σύγχρονα ομοσπονδιακά συντάγματα του λεγόμενου δυτικού κόσμου και διασφαλίζουν αποτελεσματικά, εδώ και αιώνες, την εύρυθμη κρατική λειτουργία. Άλλες ερμηνείες και ειδικώς η τουρκική παρερμηνεία της πολιτικής ισότητας οδηγούν σε δυσλειτουργικό και ετοιμόρροπο κρατικό μόρφωμα, που θα προκαλεί συνεχώς τριβές και θα εγκυμονεί νέα δεινά.
πηγή: http://www.philenews.com/f-me-apopsi/paremvaseis-ston-f/article/652538/ga-tin-politiki-isotita
Χρίστος Κ. Σενέκης
Nομικός - διεθνολόγος, μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ΔΗΚΟ.