Έδοξε τη βουλή και τω δήμω
Λέγεται ότι τα κόμματα είναι τα κύτταρα της Δημοκρατίας. Δυστυχώς, μια μεγάλη μερίδα πολιτών τα θεωρεί το όπιο της Δημοκρατίας. Δικαιολογημένα, αφού από τα φυτώρια, μέσα από τα οποία οι αξιότεροι των πολιτών θα έπρεπε να εξελίσσονται στους μελλοντικούς ηγέτες, έχουν γίνει οργανισμοί εξυπηρέτησης προσωπικών συμφερόντων.
Οι κοινές αξίες, οι οποίες ένωναν τα μέλη ενός κόμματος, και είχαν σαν απώτερο σκοπό την εξυπηρέτηση των καλώς νοουμένων συμφερόντων του Λαού, έχουν αλλοτριωθεί από ένα πελατειακό καθεστώς μεταξύ ηγεσίας και ψηφοφόρου. Ένα καθεστώς που ευνοεί: α) αυτούς που ασκούν εξουσία μέσω πολιτειακών αξιωμάτων και μπορούν να εξυπηρετούν και βολεύουν, και β) αυτούς που ασκούν εξουσία μέσω οικονομικού εκτοπίσματος και μπορούν να εξαγοράζουν συνειδήσεις και ψήφους.
Η μετάβαση από την πόλη-κράτος της αρχαιότητας, στο έθνος-κράτος του σήμερα, έχει μεταλλάξει την «Άμεση ή Συμμετοχική Δημοκρατία» των αρχαίων Αθηναίων, στην σύγχρονη «Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία».
Άμεση ή Συμμετοχική γιατί ο πολίτης, άμεσα ψήφιζε τους νόμους, άμεσα έπαιρνε της σημαντικές αποφάσεις που τον επηρέαζαν (πόλεμος, ειρήνη, συμμαχίες, μεγάλα έργα), και άμεσα έκλεγε, για μικρό χρονικό διάστημα, αυτούς που ασκούσαν δικαστική και εκτελεστική εξουσία. Την νομοθετική εξουσία ασκούσε το σύνολο των πολιτών στην Εκκλησία του Δήμου. Η Βουλή ήταν συμβουλευτικό όργανο της Εκκλησίας του Δήμου, γι’ αυτό τα νομοθετήματα που ψήφιζε η Εκκλησία του Δήμου άρχιζαν πάντα με τη φράση: «Έδοξε τη βουλή και τω δήμω» (φάνηκε σωστό στην Βουλή και στον Λαό).
Όλοι οι πολίτες εκλέγονταν, βουλευτές, στρατηγοί, αστυνόμοι, γενικοί τραπεζίτες, δικαστές, εκ περιτροπής για έναν χρόνο, υπουργοί για 35 ημέρες, πρωθυπουργοί για μια-δύο ημέρες, κ.ο.κ. Αυτό διασφάλιζε την αμεροληψία και απόκλειε την διαπλοκή αφού κανείς δεν μπορούσε να γίνει επαγγελματίας πολιτικός. Επίσης κανένας Αθηναίος δε μπορούσε να βάλει υποψηφιότητα για να εκλεγεί σε κάποιο αξίωμα, αν προηγουμένως δεν μπορούσε να αποδείξει ότι: ήταν γνήσιος αθηναίος πολίτης, υπηρέτησε στον στρατό, πλήρωνε τακτικά τους φόρους του, ήταν έντιμος και δεν είχε καταδικαστεί ποτέ για ατιμωτικό αδίκημα, ήταν ευσεβής και η συμπεριφορά του προς τους γονείς του ήταν άψογη.
Σήμερα, λόγω του μεγάλου μεγέθους των Εθνών- Κρατών, η Άμεση Δημοκρατία είναι, εάν όχι ανεφάρμοστη, πάρα πολύ δύσκολα εφαρμοστέα. Για αυτό και μετεξελίχτηκε στην Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία. Δηλαδή σε ένα σύστημα όπου οι πολίτες ασκούν τις εξουσίες τους μέσω αντιπροσώπων. Το σύστημα αυτό βασίζεται στην λειτουργία των κομμάτων, μέσα από τα οποία αναδεικνύονται οι αντιπρόσωποι του Λαού στους κλάδους της εξουσίας.
Οι μελλοντικοί βουλευτές, υπουργοί, πρόεδροι, δεν πλάθονται αλλά αναδεικνύονται, μέσω των τοπικών, επαρχιακών ή άλλος πως συλλογικών οργάνων των κομμάτων. Οι συμμετοχή των πολιτών στις διεργασίες των συλλογικών οργάνων των κομμάτων είναι ο θεμέλιος λίθος για την σωστή λειτουργία των κομμάτων και κατ’ επέκταση της Δημοκρατίας. Εάν ο πολίτης περιμένει τις πολιτειακές εκλογές για να ασκήσει το δικαίωμα ψήφου, έχει πλέον αργήσει. Έχει επιτρέψει σε αυτούς που καταχρώνται το σύστημα, να του παραθέτουν και εκλέγουν μόνο τους δικούς τους ανθρώπους, να εξυπηρετούν μόνο τα δικά τους συμφέροντα, και να διαιωνίζουν αυτό το σαθρό σύστημα που γνωρίζουμε σήμερα.
Δεν υπάρχει η τέλεια δημοκρατία, όπως δεν υπάρχει η τέλεια νομοθεσία. Ο Σόλων ο Νομοθέτης, έλεγε: «Ο νόμος μοιάζει με τον ιστό της αράχνης: Τα μικρά και τα αδύνατα πιάνονται σ’ αυτόν, ενώ τα ισχυρά τον σχίζουν και περνούν». Έτσι και η Δημοκρατία μας. Όμως, έστω και με τις ατέλειές της, είναι καλύτερη από την αναρχία και απολυταρχία. Μπορεί ένας ιστός να μην είναι αρκετός, αλλά οι πέντε, οι δέκα, οι εκατό, είναι αρκετοί να πιάνου και τα μεγάλα. Και ο ιστός υφαίνεται με την συμμετοχή, όχι την αποχή.
Αντώνης Κ. Σιβιτανίδης, M.Sc.,B.Sc.
Εκπρόσωπος Τύπου, Ε.Ε. ΔΗ.ΚΟ. Πάφου.