top of page

Η επίσκεψη Μητσοτάκη στην Κύπρο το 1965 και η «πόρνη της Μεσογείου»

Μιλήσαμε το προηγούμενο Σάββατο για τις δύο επισκέψεις του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στην Κύπρο, το 1977 και την επεισοδιακή του 1981. Παλαιός πολιτικός παράγοντας του τόπου και φίλος της στήλης, μας υπενθύμισε ότι η πρώτη επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη στην Κύπρο έγινε στη δεκαετία του 1960. Πράγματι, ο πρόσφατα εκλιπών Χανιώτης πολιτικός έφτασε στο νησί μας, εντελώς απρόοπτα, τον Οκτώβριο του 1965, τρεις μήνες μετά τα «Ιουλιανά». Ήταν το Σάββατο 23 Οκτωβρίου 1965, όταν το αεροπλάνο που μετέφερε τον τότε Υπουργό Συντονισμού και τη σύζυγό του για ιδιωτική επίσκεψη στη Βηρυτό, υποχρεώθηκε να διακόψει την πτήση του λόγω κακοκαιρίας (ομίχλης) στον Λίβανο, και να παραμείνει στη Λευκωσία για 15 περίπου ώρες. Ο Κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, το επόμενο πρωί, και είχαν δίωρη συνομιλία. Αναχωρώντας από τη Λευκωσία δήλωσε: «Εγώ προσωπικώς ήμην και θα παραμείνω αδιαλλάκτως υπέρ της Ενώσεως. Πιστεύω δε ότι όλοι μας, τόσον εις την Ελλάδα όσον και εις την Κύπρον είμεθα αδιαλλάκτως ενωτικοί».

Το ζεύγος Μητσοτάκη συνόδευε σε αυτό το ιδιωτικό ταξίδι ο εκδότης της μεγάλης αθηναϊκής κεντρώας εφημερίδας «Ελευθερία», Πάνος Κόκκας, ο άνθρωπος που ταυτίστηκε με τον Κ. Μητσοτάκη στην πολιτική κρίση του Ιουλίου του 1965, στρεφόμενος εναντίον του Γεωργίου Παπανδρέου, αλλά και ο ίδιος που είχε επιτεθεί προσωπικά στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, με ασυνήθιστα σκληρή και άκομψη φρασεολογία, από τον Ιανουάριο του 1965. Και ο Κόκκας έγινε δεκτός από τον Μακάριο, γεγονός που έδωσε την ευκαιρία στις παπανδρεϊκές εφημερίδες των Αθηνών να γράψουν ότι επρόκειτο για «δήλωση μετανοίας» του εκδότη της «Ελευθερίας». (Στη Λευκωσία, πρωτοσέλιδη φωτογραφία της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Κύπρος», με τίτλο «Εξομολόγησις και συγχώρησις», έδειχνε τον Π. Κόκκα να ασπάζεται την δεξιά του Μακαρίου, υπό τα πλατιά χαμόγελα του Κ. Μητσοτάκη…) Απαντώντας, ο Κόκκας έγραψε ότι στη συνάντηση διευκρινίστηκαν ορισμένα γεγονότα του «κρισίμου θέρους του 1964», προσθέτοντας «ότι η σχετική εκδοχή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου διαφέρει ουσιωδώς εκείνης του κ. Γ. Παπανδρέου». Από τις αντιδράσεις στην Κύπρο σημειώνουμε ότι ο «Φιλελεύθερος» δεν έγραψε ούτε μια αράδα για τη συνάντηση, ενώ αντίθετα η «Χαραυγή» χαρακτήρισε με μεγάλους τίτλους «έφοδο κατά της Κύπρου» την «αιφνιδιαστική κάθοδο στη Λευκωσία μελών του σκληρού πυρήνα των αποστατών της Ένωσης Κέντρου» και ανέλυσε την «αντεθνική δραστηριότητα των Μητσοτάκη – Κόκκα».

Η συνάντηση Μακαρίου - Κόκκα ήταν, όντως, μεγαλύτερη έκπληξη και από την απροσδόκητη άφιξη του Κ. Μητσοτάκη στην Κύπρο. Ο Κόκκας ήταν ο συντάκτης και του πολύκροτου άρθρου για την «πόρνη της Μεσογείου», φράση που για πολλά χρόνια και από πολλούς αποδιδόταν στον ίδιο τον Μητσοτάκη, αποτελώντας και τη βασική αιτία για την αρνητική στάση απέναντι στον Κρητικό πολιτικό μεγάλου τμήματος του Κυπριακού Ελληνισμού. Το σχετικό άρθρο εντοπίσαμε στα φύλλα της «Ελευθερίας» (σε ελαφρώς διαφορετική εκδοχή από την επικρατήσασα), χάρη στη βοήθεια του βετεράνου δημοσιογράφου Παναγιώτη Παπαδημήτρη και του ιστορικού Χρήστου Χρηστίδη. Με τίτλο «Ήλθεν η ώρα!» δημοσιεύθηκε στην κυριακάτικη «Ελευθερία» στις 4 Απριλίου 1965 (τρεις μήνες πριν τα «Ιουλιανά»). Σχολίαζε την υπό συζήτηση εκείνη την περίοδο «έκθεση Πλάζα», κατηγορούσε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο ότι εγκατέλειψε την ένωση, και έκλεινε με τα εξής: «Εάν, αντιθέτως [ο κυπριακός λαός], επιδοκιμάζη την επιδίωξιν να καταστή η μαρτυρική Κύπρος η πόρνη της Εγγύς Ανατολής, ριπτομένη οτέ μεν εις τας ρωσικάς, οτέ δε εις τας βρετανικάς αγκάλας, διά να έχη την ευκαιρίαν μία μικρά κλίκα ανθρωπαρίων να ικανοποιή την ιδιοτέλειάν της, με αξιώματα και φαυλότητας, τότε δεν χρειάζεται η Ελλάς ως προαγωγός εις την οδόν της απωλείας. Ας προχωρήσουν μόνοι.»

Ιστορίες για πόρνες και προαγωγούς ή, αλλιώτικα, «Ιστορίες για αγρίους»: Το περιβάλλον των σχέσεων Αθηνών - Λευκωσίας την περίοδο 1964-1967...

πηγή: http://www.philenews.com/f-me-apopsi/arthra-apo-f/article/405678/i-episkepsi-mitsotaki-stin-kypro-to-1965-kai-i-porni-tis-mesogioy#.WTvePk3c4Mg.facebook

* Ο Π. Παπαπολυβίου είναι αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Join our mailing list

Never miss an update

bottom of page