top of page

Εθνομάρτυς Καπετανίδης Νίκος (1889 - 1921)

Δημοσιογράφος, εκδότης και διευθυντής εφημερίδων και περιοδικών της Τραπεζούντας. Ένας από τους χιλιάδες εθνομάρτυρες του ποντιακού ελληνισμού. Ο Νίκος Καπετανίδης γεννήθηκε στη Ριζούντα (τόπο καταγωγής του Ρατζίπ Ταγίπ Ερτογάν) , το Δεκέμβριο του 1889. Τέλειωσε το γυμνάσιο στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας το 1905. Εκτελέστηκε από τους νεότουρκους με απαγχονισμό, στις 21 Σεπτεμβρίου του 1921, σε ηλικία 32 χρόνων.

Ο Καπετανίδης εργάστηκε στον τραπεζικό οίκο των αδελφών Φωστηρόπουλου, στην Τραπεζούντα. Την ίδια περίοδο ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία, γράφοντας χρονογραφήματα σε εφημερίδες και περιοδικά με τα ψευδώνυμα Σίσυφος, στην αρχή, και Σπύρος Φωτεινός, στη συνέχεια. Το 1917 εξέδωσε μια συλλογή διηγημάτων.

Με την ανακατάληψη της Τραπεζούντας από τους Τούρκους, τον Οκτώβριο του 1918, εξέδωσε την εφημερίδα «Εποχή». Μέσα από τις στήλες της επέκρινε τα κακουργήματα και τις θηριωδίες των Τούρκων, πάντοτε επώνυμα. Τεκμήρια τρελής ελληνικής τόλμης είναι οι οξύτατοι «διάλογοι» του από τις στήλες της «Εποχής» με την τυφλά φανατική και μισελληνική τουρκική εφημερίδα της Τραπεζούντας «Σελαμέτ», γύρω από το θέμα της ανεξαρτησίας του Πόντου.

Το 1919, το τουρκικό καθεστώς ενοχλημένο από την κριτική που του έκαναν οι ελληνικές εφημερίδες θέλησε να επιβάλει λογοκρισία. Δεν προχώρησαν σε ανοιχτή επιβολή λογοκρισίας. Την επέβαλαν έμμεσα, όπως με την «επίσκεψη» του Τοπάλ Οσμάν στον Καπετανίδη, με στόχο να τον τρομοκρατήσει, για να μην καταγγέλλει τα εγκλήματα του. Ως λόγος της επισκέψεως αναφαίρετο στην ειδοποίηση προς τον Καπετανίδη, η επιθυμία του Οσμάν Αγά «να τον δει και να τον γνωρίσει προσωπικά».

Ο σφαγέας των Ελλήνων της Κερασούντας, βαρκάρης το επάγγελμα και διορισμένος από τον Κεμάλ δήμαρχος Κερασούντος, κατά τον πλέον φρικτό, άγριο και απάνθρωπο τρόπο είχε κατακρεουργήσει κυριολεκτικά το άνθος της πόλης, την αφρόκρεμα σε μόρφωση, σε πλούτο και σε κοινωνική υπόσταση. Δικηγόρους, γιατρούς, φαρμακοποιούς, καθηγητές, κτηματίες, μουσικούς, δασκάλους.

Ο Οσμάν Αγάς είπε στο Καπετανίδη:

«Να δημοσιεύσεις πως οι Τούρκοι και οι «Ουρούμ» (οι Ρωμιοί) της Κερασούντας ζουν πολύ καλά και υπογράφουν πως είμαστε «καρντάς» (αδέλφια). Να προσέχεις να μη γράφεις ανακριβή γεγονότα στην εφημερίδα σου!».

Νίκος Καπετανίδης

Ο Νίκος Καπετανίδης ήταν έντονα πολιτικοποιημένο άτομο. Αγωνίστηκε σε ολόκληρη την τόσο σύντομη ζωή του, με πολύ θάρρος και έμπνευση από τα εθνικά ιδανικά, για τα δίκαια του Ποντιακού Ελληνισμού, τα οποία έβλεπε καθημερινά να ποδοπατούνται βάναυσα και από τον Τούρκο, αλλά και από τους συμμάχους της Ελλάδας. Στα κύρια άρθρα της εφημερίδας του, χτυπούσε τις δολοφονίες και λεηλασίες, κυρίως στην επαρχία, που έκαναν ομάδες Τούρκων άτακτων οπλοφόρων. Χαρακτηριστικά υπήρξαν, επί του προκειμένου, τα άρθρα του «Η ύπαιθρος κατασφάζεται» και «Ρΐζε, καϋμένε Ρίζε!», όπου ο Καπετανίδης, αψηφώντας την τρομοκρατία του κεμαλικού καθεστώτος, περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα την καταστροφή της υπαίθρου από τους φανατικούς Τούρκους.

Τον κλοιό που στένευε συνεχώς γύρω του, λόγω της εθνικής δραστηριότητάς του, ο Καπετανίδης τον ένιωθε όλο και πιο πολύ κι εντούτοις δεν έκανε πίσω ούτε στιγμή. Το 1921 γράφει στον φίλο του Κτενΐδη, που βρισκόταν στο μικρασιατικό μέτωπο:

«Νιώθω πως εσύ στο μέτωπο διατρέχεις λιγότερους κινδύνους από μένα. Να ξέρεις πως δεν στέκεται γερά το κεφάλι στους ώμους μου. Μα αυτό δεν σημαίνει... Κοιτάχτε να κάνετε καλά τη δουλειά σας και δεν πειράζει αν λείψουν και μερικά κεφάλια... σαν το δικό μου. Χαλάλι για την ελεύθερη πατρίδα».

Ο Νίκος Καπετανίδης συνελήφθη από τους Τούρκους, γιατί βρέθηκε στο σπίτι του μία επιστολή του Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη, μεγάλου πατριώτη από τη Μασσαλία, που αγωνιζόταν να ενώσει τους Ελληνοπόντιους στον αγώνα για έναν ανεξάρτητο Πόντο. Κατηγορήθηκε μαζί με άλλους 68 Ελληνο-πόντιους πατριώτες ( ανάμεσα τους ο Κωφΐδης και ο Ακριτίδης ) ότι αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία του Πόντου. Οι 69 οδηγηθήκαν στο δικαστήριο ανεξαρτησίας της Αμάσειας, όπου ο Καπετανίδης έδειξε για άλλη μία φορά τη γενναιότητα της ψυχής του. Όταν ο πρόεδρος του δικαστηρίου του απηύθυνε την κατηγορία ότι αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία του Πόντου, ο Καπετανίδης σηκώθηκε και συμπλήρωσε:

«Όχι μόνον για την ανεξαρτησία, αλλά και για την ένωση του με την Ελλάδα!».

Εκτελέστηκε στις 21 Σεπτεμβρίου του 1921, στην Αμάσεια. Οι τελευταίες λέξεις του μπροστά στην αγχόνη ήταν:

«Ζήτω η Ελλάς».

Πηγή: hdreampontos.com & pontos-news.gr

Join our mailing list

Never miss an update

bottom of page