Μετά τη Γενεύη, το Κυπριακό σε μιαν άλλη διάσταση (αδιεξόδου)
Μπορεί η Γενεύη να συνεχιστεί, αλλά ο Ερντογάν "άδειασε" τον Ακιντζί
Για να σπάσουν αδιέξοδα, όπως αυτό της τεράστιας απόστασης ανάμεσα στις ελληνικές και τις τουρκικές θέσεις για την ασφάλεια, χρειάζεται είτε κάποια υποχώρηση είτε κάποια «ενδιάμεση πρόταση»
· Τα βήματα προς τα πίσω και ο «οδικός χάρτης» στο κενό
· Τη «σιγουριά» για τη λύση πληρώνει τώρα ο «αποδιοπομπαίος τράγος»
· Επικίνδυνο εμφύλιο «blame game» και ασήκωτο κόστος για την ηγεσία του ΔΗΣΥ Είπαν ότι μετά τη Διάσκεψη της Γενεύης το Κυπριακό «περνά σε μιαν άλλη διάσταση». Διότι τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων είναι τώρα καθαρά κομμάτι της συνολικής λύσης και θα πρέπει να εκτεθούν σε διεθνές επίπεδο. Διότι, τελικά, στη διεθνή διάσκεψη συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα και αν έχει μόνο το καθεστώς «ενδιαφερόμενου μέρους». Διότι έγινε στην Ελβετία μια συνάντηση υψηλού επιπέδου, που προβλήθηκε διεθνώς, και τέθηκε θέμα κατάργησης των εγγυήσεων και απαλλαγής της Κύπρου από ξένους στρατούς.
Αυτά όλα είναι αλήθεια. Όπως είναι αλήθεια επίσης ότι δεν έγινε καθαρό, όπως θα θέλαμε, ότι στη διάσκεψη συμμετείχε και η Κυπριακή Δημοκρατία. Ούτε βέβαια έγινε κατορθωτό να συμμετέχει το Συμβούλιο Ασφαλείας. Πιο σημαντικές, όμως, είναι και κάποιες άλλες αλήθειες. Η πρώτη είναι ότι σε αυτή τη διάσκεψη, που έχει δίκαιο η κυβερνητική πλευρά να τη χαρακτηρίζει σημαντική, δεν υπήρξε κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αντίθετα, οι διάφορες πλευρές έφυγαν με τις θέσεις, με τις οποίες είχαν έρθει. Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι μετά από αυτή την πολυδιαφημισμένη διάσκεψη, υπάρχει κάτι σαν αδιέξοδο. Ένα αδιέξοδο «άλλου επιπέδου»
Μπορεί να λέγεται και είναι αλήθεια ότι η διάσκεψη δεν ήταν το «τέλος του δρόμου» και να προστίθεται ότι θα γίνουν και άλλες τέτοιες διασκέψεις, εφόσον χρειάζεται.
Όμως, αυτό το έγγραφο εργασίας που φαίνεται να ετοιμάστηκε στις συναντήσεις τεχνοκρατών στο Μον Πελεράν, δεν γνωρίζουμε ποιο μέλλον θα έχει. Εάν, πράγματι, όπως ήταν σχεδιασμένο, συγκληθεί μια νέα διάσκεψη, στην οποία θα παρουσιάσουν αυτό το έγγραφο με τα «ερωτήματα», δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι και αυτή θα έχει διαφορετική τύχη από εκείνη που έγινε στις 12 του μήνα.
Στην αρχή, κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι η διάσκεψη θα συνεχιζόταν προς το τέλος του μήνα. Στο περιθώριο έγινε και αυτός ο απίστευτος «εμφύλιος» γύρω από το όνομα του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας. Τώρα, όμως, είναι γνωστό ότι αν θα έχει συνέχεια η Γενεύη, αυτή δεν θα είναι «προς το τέλος του μήνα», αλλά «μέσα στον άλλο μήνα, το ενωρίτερο».
Το πολιτικό ερώτημα είναι βέβαια ποια μπορεί να είναι αυτή η «συνέχεια». Διότι για να σπάσουν αδιέξοδα, όπως αυτό της τεράστιας απόστασης ανάμεσα στις ελληνικές και τις τουρκικές θέσεις για την ασφάλεια, χρειάζεται είτε κάποια υποχώρηση, είτε κάποια «ενδιάμεση πρόταση». Στο παρελθόν είχαμε ακούσει διάφορες «διπλωματικές φήμες» είτε για τουρκική στρατιωτική βάση στην Κύπρο είτε για «μεταβατική περίοδο» δέκα και δεκαπέντε χρόνων, μέσα στην οποία θα διατηρούνταν οι εγγυήσεις. Όμως ούτε η μια ούτε η άλλη σκέψη μπορούν να εκληφθούν ως ενδιάμεση πρόταση. Αντίθετα, θα ήταν κανονική κατοχύρωση της τουρκικής θέσης, την οποία δεν μπορεί να δεχτεί ούτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ούτε και η ελληνική κυβέρνηση. Ενώ, άσχετα και από το αν μπορεί να γίνει αποδεκτή, ούτε κάν υπήρξε τέτοια πρόταση. Εγκλωβισμένοι στην «εκ περιτροπής προεδρία»
Στο μεταξύ, το μόνο σίγουρο, για το οποίο μας πληροφορεί το Προεδρικό είναι ότι μέχρι το τέλος του μήνα θα γίνει εδώ στη Λευκωσία μια συνάντηση του Προέδρου με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Στη συνάντηση αυτή δεν θα συζητηθούν όμως τα θέματα ασφάλειας, αλλά «όλα τα ζητήματα». Κυρίως όμως θα συζητηθεί η πορεία στη συνέχεια.
Έχοντας στρέψει την προσοχή στα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, κάποτε ξεχνούμε τα υπόλοιπα. Είναι όμως αλήθεια ότι και στο εδαφικό υπάρχει πια σαφές αδιέξοδο. Το ζήτημα είναι ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά έδωσε κάποιο χάρτη που δεν ικανοποιεί τα βασικά κριτήρια, εκτός από εκείνο της συνολικής έκτασης, που είναι «συζητήσιμο». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με γραπτή του τοποθέτηση επεσήμανε αυτό το γεγονός αμέσως στη Γενική Γραμματεία των Η.Ε. Ενώ στη συνέχεια κάτι ανάλογο έκανε και ο Μουσταφά Ακιντζί, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτο» το χάρτη που κατέθεσε η ελληνική πλευρά.
Δεν είναι όμως αυτό το θέμα. Διότι γνωρίζουμε πολύ καλά και έχουμε διαπιστώσει στο πρόσφατο παρελθόν ότι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης αποκλείεται να διαπραγματευτεί ουσιαστικά το εδαφικό χωριστά από τα θέματα ασφάλειας, αλλά και την εκ περιτροπής προεδρία. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θέλει κάτι τέτοιο να γίνει σε μια διάσκεψη, στην οποία θα είναι παρούσα και η Τουρκία.
Με αυτή τη λογική όχι μόνο δεν θα προχωρήσει ούτε το εδαφικό, αλλά ούτε και το συνδεδεμένο περιουσιακό, αλλά ούτε θα υπάρξει κατάληξη στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης. Ενώ, κακά τα ψέματα, η ελληνική πλευρά έχει βρεθεί εγκλωβισμένη στο ζήτημα της εκ περιτροπής προεδρίας.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν θα έχει τύχη σε δημοψήφισμα μια συμφωνία που θα προνοεί την υποχρεωτική εναλλαγή Ελληνοκυπρίου και Τουρκοκυπρίου στο αξίωμα του αρχηγού του κράτους. Αυτό έχει διαπιστωθεί και από μετρήσεις της κοινής γνώμης. Οι Ελληνοκύπριοι πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο εξισώνει απόλυτα το 80% με το 20% και η μεγάλη πλειοψηφία δεν είναι έτοιμη να το δεχτεί.
Μπορεί η επίσημη θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς να είναι ότι δεν αποδεχόμαστε την εκ περιτροπής, αλλά ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συναντά σε κάθε βήμα την επιμονή του Τουρκοκύπριου ηγέτη και επίδοξου προέδρου της χώρας, σύμφωνα με την οποία «δεν υπάρχει λύση χωρίς εκ περιτροπής».
Τις τελευταίες ημέρες η Άγκυρα, δια στόματος του... προεδρικού Σουλτάνου, ξεκαθάρισε μάλιστα ότι δεν δέχεται εκ περιτροπής «3:1», αλλά μόνη «δίκαιη» διευθέτηση θα ήταν το «2:1». Κάποιοι λένε βέβαια, ότι ο Ερντογάν δεν το εννοεί μέχρι τέλους, αλλά θέλει έτσι να δώσει μια «διέξοδο διαφυγής» στην ελληνοκυπριακή πλευρά, για να μπορεί αυτή να δεχτεί εκ περιτροπής «3:1» και να φανεί ότι «δεν ενέδωσε στην Τουρκία»...
Και έτσι να είναι, ουδόλως απασχολεί τον ισχυρό άντρα της Άγκυρας εάν τυχόν οι Ελληνοκύπριοι πούμε ξανά «όχι», αλλά ίσως μάλιστα να είναι κάτι που επιδιώκει. Από την κορυφή του μιναρέ, Ερντογάν «αδειάζει» Ακιντζί
Κάνοντας αυτή τη συζήτηση είναι ενδιαφέρον να δούμε και τις άλλες δηλώσεις του Ερντογάν. Προηγουμένως αρκετοί ήταν εκείνοι που σχολίαζαν τη σιωπή του γύρω από το Κυπριακό. Κάποιοι ήθελαν να τη διαβάζουν και ως «σινιάλο» ότι πρόκειται να κάνει «κάποια κίνηση». Μήπως τελικά η «κίνηση» ήταν η διεκδίκηση και εδαφικού διαδρόμου μεταξύ Κόκκινων και Μόρφου;
Έχει όμως μεγάλο ενδιαφέρον το «timing» του Τούρκου προέδρου και επίδοξου προέδρου-μονάρχη. Διάλεξε την ημέρα που είχε κατατεθεί τουρκικός χάρτης, για να διευκρινήσει αφ’ υψηλού τρία πράγματα.
Πρώτον ότι για να συζητήσουν «τα Βαρώσια» θέλουν αυτό τον εδαφικό διάδρομο και την Μόρφου βέβαια στο τουρκοκυπριακό κρατίδιο.
Δεύτερον, ότι δεν γίνεται καμία συμφωνία με τη συχνότητα 3 προς 1 στην εκ περιτροπής, αλλά μόνο με συχνότητα δύο προς ένα (και επομένως η εκ περιτροπής «δεδομένη»).
Τρίτον, ότι οι Ελληνοκύπριοι και οι Έλληνες πρέπει να χωνέψουν τις εγγυήσεις (και να... μην το βάζουν στα πόδια).
Και τέταρτο ότι η Τουρκία δεν θα φύγει από την Κύπρο, αλλά για να συζητούν ότι μπορεί να φύγει ο τουρκικός στρατός θα έπρεπε να ανατραπούν οι συμφωνίες του 1960 και να φύγει και ο ελληνικός στρατός.
Το τελευταίο φάνηκε σε κάποιους σαν «άνοιγμα», αφού σίγουρα θα αποχωρήσει και το απόσπασμα της ΕΛΔΥΚ σε περίπτωση λύσης και άρα φαίνεται «παράθυρο» για την αποχώρηση του «Αττίλα». Όμως, μια άλλη ανάγνωση, με τη διευκρίνηση ότι πρέπει να διαβάζουμε μέσα από το εντελώς αυταρχικό ύφος του Ερντογάν, είναι ότι τόσο η παρουσία του τουρκικού όσο και ελληνικού στρατού είναι με βάση διεθνείς συμφωνίες. Άρα εννοεί ότι δεν είναι προς συζήτηση.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον είχε όμως η αναφορά του στην επιστροφή εδαφών. Εάν αυτή συνδυαστεί με την πληροφορία που ταυτόχρονα έδινε ο κ. Οζγκιουρκιούν από τα κατεχόμενα, ότι δηλαδή ο Ερντογάν είχε ζητήσει από τον Ακιντζί εδώ και δύο μήνες αυτό το πράγμα για Κόκκινα-Μόρφου, τότε το συμπέρασμα είναι πολύ αποκαλυπτικό.
Στην πραγματικότητα τη στιγμή που μόλις είχε καταθέσει ο Μουσταφά Ακιντζί την τουρκική υποτίθεται συμβιβαστική πρόταση για το εδαφικό, βγήκε ο πρόεδρος-μονάρχης και τον «άδειασε». Βήματα προς τα πίσω
Υπάρχουν αυτές οι πληροφορίες από την Άγκυρα, αλλά είναι και απλή λογική. Επενέβη ο Ερντογάν για να «διορθώσει» το λάθος που έκανε ο Ακιντζί. Δηλαδή, το πιθανότερο είναι ότι ούτε καν ο απαράδεκτος χάρτης που κατέθεσαν οι Τουρκοκύπριοι δεν ισχύει για την Τουρκία. Δηλαδή για την ουσία των διαπραγματεύσεων, στο εδαφικό όχι μόνο δεν έγινε ένα βήμα μπροστά, αλλά έγινε και ένα βήμα πίσω!
Αντίστοιχα και στο ανοιχτό κεφάλαιο της διακυβέρνησης η παρέμβαση του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος απουσίασε τελικά από τη Γενεύη, ήταν ένα βήμα πίσω. Εκεί που η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να δεχτεί την απόλυτη αξίωση του Ακιντζί και των Τουρκοκυπρίων για εκ περιτροπής, η Άγκυρα το έκανε ακόμα πιο δύσκολο, μεγαλώνοντας τη διάρκεια της «εγγυημένης» τουρκοκυπριακής προεδρίας του κράτους!
Το θέμα δεν είναι ποιος μπορεί να είναι αισιόδοξος μετά από αυτά τα γεγονότα. Το θέμα είναι αν και ποια συνέχεια μπορεί να έχει η Γενεύη, μετά από τέτοια καθαρά πισωγυρίσματα. Ακόμα και εκείνοι που μέχρι τώρα ήταν όχι απλά αισιόδοξοι, αλλά και σίγουροι ότι η λύση είναι δεδομένη, τώρα έψαξαν εξιλαστήριο θύμα τον Νίκο Κοτζιά. Διότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη παραδοχή ότι τα πράγματα δεν πήγαν και δεν πάνε καλά από την αναζήτηση αμέσως του «ποιος φταίει». Η εφεύρεση του εμφύλιου «blame game» και οι αναταράξεις στον ΔΗΣΥ
Ήταν όμως μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη. Διότι μέχρι τώρα σε τέτοιες περιπτώσεις ξέραμε ότι το περίφημο «blame game» παιζόταν μεταξύ ελληνικής και τουρκικής πλευράς. Τώρα για πρώτη φορά βλέπουμε ένα τέτοιο «παιχνίδι ευθυνών» στο εσωτερικό της ελληνικής πλευράς. Μπορεί ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών να έκανε εκεί στη Γενεύη μια δήλωση που να έπρεπε να αποφευχθεί. Αλλά από αυτή τη διαπίστωση μέχρι να θεωρηθεί από κάποιους ως «αποδιοπομπαίος τράγος», υπάρχει απόσταση που δείχνει ότι «κάτι παίζει». Και αυτό που «παίζει» μάλλον δεν είναι μια... επικείμενη λύση.
Το ζήτημα αυτό που πήγε σχεδόν να επισκιάσει τη διάσκεψη της Γενεύης και τα νέα αδιέξοδα, έχει όμως δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Το ήδη βεβαρυμένο κλίμα μπορεί να φτάσει μέχρι και να πυροδοτήσει θρυαλλίδες από τη στιγμή που ο κόσμος του συναγερμού ακούει για σύγκρουση του προέδρου του κόμματος με την κυβέρνηση της Ελλάδας. Διότι την ίδια ώρα και ακούγοντας άκρως προκλητικές τουρκικές θέσεις, βλέπουν κάποιους να προσπαθούν να εξηγήσουν περίπου ότι έφταιγε ο... Κοτζιάς!
Οι ισορροπίες είναι, όμως, λεπτές και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας φαίνεται να το συνειδητοποιεί. Μετά το «άλμα στο κενό» που αποφάσισε να κάνει την 1η Δεκεμβρίου, τώρα ψάχνει και δεν βρίσκει το επόμενο βήμα. Το προχθεσινό χιούμορ του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος μιλώντας σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς επέστησε την... προσοχή τους γιατί όπου νά 'ναι ξεκινούν τον προεκλογικό για τον Φεβρουάριο του 2018, ακούστηκε σαν πολύ βαριά «σπόντα»...
πηγή: http://www.sigmalive.com/blog/tsouroullis/2017/01/1983/meta-ti-genevi-to-kypriako-se-mian-alli-diastasi-adieksodou#.dpuf
